Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez Business Centre Club wśród firm członkowskich w marcu br. wskazują, że ponad połowa ankietowanych przedsiębiorstw zatrudnia cudzoziemców.
Co ciekawe, wszyscy ankietowani przedsiębiorcy odpowiedzieli, że firmy decydują się na zatrudnianie pracowników cudzoziemskich, ponieważ brakuje polskich pracowników o wymaganych kwalifikacjach.
Ankieta wykazała też, że ponad 2/3 firm jest zainteresowanych zatrudnianiem pracowników zza granicy na długi okres (powyżej 9 miesięcy)
PEŁNE WYNIKI BADANIA ANKIETOWEGO BCC I IOM
1. Czy firma zatrudnia cudzoziemców?
· tak – 54,5%
· nie – 45,5%
2. Czy Państwa firma jest zainteresowana zatrudnianiem cudzoziemców na:
· długi okres (powyżej 9 miesięcy) – 68,2%
· nie jest zainteresowana zatrudnianiem cudzoziemców – 27,3%
· krótki okres (do 9 miesięcy) – 4,5%
3. Czy korzystają Państwo z usług agencji rekrutacyjnych oraz/lub agencji pracy tymczasowej?
· nie – 54,5%
· tak – 45,5%
4. Czy Państwa firma zapewnia/sprawdza, czy proces rekrutacji i zatrudnienia cudzoziemców spełnia etyczne standardy?
· tak – 63,6%
· nie dotyczy – firma ani nie zatrudnia ani nie wynajmuje cudzoziemskich pracowników – 31,8%
· nie – 4,6%
5. Czy delegują Państwo cudzoziemców za granicę?
· nie – 77,3%
· tak – 22,7%
6. Dlaczego firmy decydują się na zatrudnianie pracowników cudzoziemskich?
[można było wskazać kilka odpowiedzi]
· brakuje polskich pracowników o wymaganych kwalifikacjach – 100%
· inny powód, m.in. znajomość rynku kraju, z którego pochodzi pracownik oraz znajomość innych języków i kultur – 22,7%
· jest to tańszy pracownik – 18,2%
· taki pracownik efektywniej pracuje – 13,6%
· różnorodność sprzyja rozwojowi biznesu – 4,6%
7. Jakie są trudności związane z zatrudnianiem cudzoziemców?
[można było wskazać kilka odpowiedzi]
· skomplikowane procedury zatrudniania cudzoziemców – 68,2%
· znalezienie odpowiedniego pracownika – 59,1%
· czas oczekiwania na uzyskanie dokumentów umożliwiających podjęcie pracy przez cudzoziemca – 40,9%
· niewystarczająca informacja na temat przepisów i procedur dotyczących zatrudniania cudzoziemców – 27,3%
· relacje między polskimi i cudzoziemskimi pracownikami – 22,7%
· uznanie kwalifikacji – 18,2%
· nieznajomość procedur związanych z zatrudnianiem cudzoziemców – 9,1%
· niewystarczająca znajomość obyczajów i kultury polskiej przez cudzoziemców – 9,1%
8. Czy Państwa firma chciałaby zaangażować się w następujące działania:
[można było wskazać kilka odpowiedzi]
· wymianę wiedzy i doświadczeń w wyżej wymienionych obszarach z innymi firmami oraz innymi podmiotami posiadającymi ekspercką wiedzę we wskazanym zakresie – 50%
· promujące etyczną rekrutację pracowników cudzoziemskich i etyczne zatrudnianie cudzoziemskich pracowników – 43,8%
· sprzyjające tworzeniu przyjaznego środowiska dla cudzoziemskich pracowników i ich rodzin, w tym przeciwdziałanie ksenofobii, sprzyjanie otwartości lokalnych społeczności na cudzoziemskich mieszkańców – 37,5%
· ułatwiające pracownikom cudzoziemskim adaptację do życia w nowym kraju, w tym również w nowym środowisku pracy – 25%
· na rzecz wykorzystania potencjału imigracji i imigrantów dla rozwoju gospodarczego miast, regionów i kraju – 18,8%
9. Jakimi tematami szkoleń/warsztatów bylibyście Państwo/firma zainteresowani?
[można było wskazać kilka odpowiedzi]
· jak zatrudniać cudzoziemców – kwestie prawne – 68,4%
· komunikacja międzykulturowa – 42,1%
· jak wpisać migracje w CSR i strategie biznesowe firm – 31,6%
· szkolenia dla cudzoziemskich pracowników mające na celu ułatwienie im adaptacji w nowym środowisku (kraju, mieście, miejscu pracy) – 15,8%
10. Ilu pracowników zatrudnia firma?
· od 50 do 249 pracowników – 45,4%
· od 250 do 1000 pracowników – 36,4%
· od 10 do 49 pracowników – 9,1%
· od 1 do 9 pracowników – 9,1%
KOMENTARZ DO BADAŃ ANKIETOWYCH
Anna Rostocka
Dyrektor Biura Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji w Warszawie
Brak pracowników o odpowiednich kwalifikacjach powoduje, że firmy poszukują imigrantów do pracy. Dobitnie o tym świadczy prawie dwukrotny wzrost liczby zezwoleń na pracę wydanych w 2017 r. W tym samym okresie liczba zarejestrowanych oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi przekroczyła 1,8 mln.
Ten trend wyraźnie pokazują również wyniki badania ankietowego. Coraz więcej przedsiębiorców jest także zainteresowanych zatrudnieniem cudzoziemców na dłuższy okres. Potrzeby przedsiębiorców mogą wpływać na zmianę dotychczasowego charakteru imigracji pracowniczych do Polskim. Do tej pory zdecydowanie dominowała imigracja krótkookresowa i cyrkulacyjna. Większość obywateli Ukrainy, którzy są najliczniejszą grupą imigrantów w Polsce, przyjeżdżała do pracy na krótko, przebywając w Polsce na podstawie wizy. W ostatnim czasie obserwuje się znaczny wzrost liczby zezwoleń na pobyt czasowy (do 3 lat). Według danych Urzędu ds. Cudzoziemców liczba tego typu zezwoleń wydanych dla obywateli Ukrainy przekroczyła 150 tys. Jest to trzykrotny wzrost w stosunku do roku 2015.
Główne problemy związane z zatrudnieniem cudzoziemców, na które wskazują przedsiębiorcy to niezmiennie skomplikowane procedury oraz długi czas oczekiwania na uzyskanie dokumentów niezbędnych do podjęcia legalnej pracy przez cudzoziemca. Niezatrudnienie pracowników na czas ma negatywny wpływ na prowadzenie biznesu. Konieczne jest zatem kompleksowe i spójne podejście do zarządzania migracjami, usprawnienie procedur oraz skrócenie czasu oczekiwania na uzyskanie dokumentów.
Wielu ankietowanych przedsiębiorców korzysta z usług agencji rekrutacyjnych oraz agencji pracy tymczasowej. Badania IOM z 2017 roku przeprowadzone wśród migrantów z Ukrainy mieszkających w Polsce wskazują, że aż 22% z nich padło ofiarą wykorzystania. Raport przygotowany niedawno przez Fundację Nasz Wybór mówi o częstych nadużyciach pośredników, z których usług korzystają migranci z Ukrainy poszukujący pracy w Polsce. W tym kontekście, konieczne jest podjęcie przez firmy i instytucje publiczne skutecznych działań w celu zapewnienia by proces rekrutacji i zatrudnienia migrantów był zgodny z etycznymi standardami.
Badania potwierdzają, iż ważną kwestią dla środowiska biznesu jest również wymiana wiedzy i doświadczeń w obszarze migracji między firmami i innymi podmiotami mającymi wiedzę ekspercką. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, IOM w partnestwie z BCC oraz Global Compact Network Polska powołają podczas konferencji grupę roboczą dla sektora biznesu, która będzie służyła temu celowi.