Zwolniona z pracy za noszenie krzyżyka Brytyjka wygrała sprawę w Europejskim Trybunale Praw Człowieka. Sąd uznał, że został złamany artykuł 9 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Trybunał rozpatrywał też trzy inne sprawy brytyjskich chrześcijan, dyskryminowanych w pracy ze względu na wyznanie religijne.
Sześćdziesięcioletnia obecnie Nadia Eweida z Twickenham (południowo-zachodni Londyn) została w 2006 roku zwolniona z pracy w British Airways po tym, jak odmówiła zasłaniania noszonego na szyi złotego krzyżyka. Pani Ewaida, chrześcijanka obrządku koptyjskiego, odwoływała się od tej decyzji w brytyjskim trybunale pracy – Employment Tribunal, który jednak uznał, że nie była ona ofiarą dyskryminacji ze względów religijnych. Co ciekawe, pomimo takiego wyroku sądu British Airways zmieniło przepisy związane z umundurowaniem pracowników i zezwoliło na noszenie symboli wyznaniowych, w tym również krzyżyków. Sprawą o dyskryminowanie zajął się również Europejski Trybunał Praw Człowieka, który właśnie uznał, że wobec pani Ewaidy pracodawca naruszył Europejską Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Chodzi konkretnie o artykuł 9, który dotyczy wolności myśli, sumienia i wyznania, a stanowi, co następuje:
1. Każdy ma prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania; prawo to obejmuje wolność zmiany wyznania lub przekonań oraz wolność uzewnętrzniania indywidualnie lub wspólnie z innymi, publicznie lub prywatnie, swego wyznania lub przekonań przez uprawianie kultu, nauczanie, praktykowanie i czynności rytualne.
2. Wolność uzewnętrzniania wyznania lub przekonań może podlegać jedynie takim ograniczeniom, które są przewidziane przez ustawę i konieczne w społeczeństwie demokratycznym z uwagi na interesy bezpieczeństwa publicznego, ochronę porządku publicznego, zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.
Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatrywał również trzy inne sprawy dyskryminowanych brytyjskich chrześcijan, sprawdzając, czy nie został złamany również artykuł 14 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, zakazujący dyskryminacji, a mówiący:
Korzystanie z praw i wolności wymienionych w niniejszej Konwencji powinno być zapewnione bez dyskryminacji wynikającej z takich powodów jak płeć, rasa, kolor skóry, język, religia, przekonania polityczne i inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie bądź z jakichkolwiek innych przyczyn.
Trybunał zajmował się sprawami następujących pracowników brytyjskich, wyznania chrześcijańskiego:
1. Lillian Ladele – pracownica urzędu stanu cywilnego (registrar) w północnolondyńskim councilu Islington, która odmówiła prowadzenia ceremonii zawarcia związku partnerskiego między partnerami tej samej płci. Prawnicy bronili ją argumentem, że ceremonię tę mogli przeprowadzić inni pracownicy urzędu, którzy byli do tego przygotowani.
2. Gary McFarlane, 51-letni pracownik poradni partnerskiej z Bristolu, który pracował w oddziale organizacji charytatywnej Relate w Avon, a został zwolniony z pracy za rażące wykroczenie w 2008, kiedy to podczas szkolenia wyraził swoje obiekcje co do omawiania problemów seksualnych z parami tej samej płci.
3. Shirley Chaplin, 57-letnia pielęgniarka z Exeter, która została „zdegradowana” i przeniesiona na stanowisko biurowe w szpitalu Royal Devon and Exeter NHS Trust Hospital po tym, jak udomówiła w pracy zdjęcia z szyi łańcuszka z krzyżykiem, który nosiła wszędzie, również w pracy przez poprzednie 30 lat.
W sprawach tych trzech osób Trybunał Europejski nie dopatrzył się złamania praw człowieka i oddalił ich roszczenia. W przypadku pielęgniarki sędziowie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka orzekli, że względy bezpieczeńtwa i higieny były czynnikami nadrzędnymi w stosunku do jej praw religijnych.
Wygrana sprawa pani Ewaidy dowodzi jednak, że warto szukać sprawiedliwości, jeśli nie we własnym kraju, to właśnie w Trybunale Europejskim.
tom
